maak contact

Mieke van Laren

Mahler, Symfonie no. 3

door

De tijd vliegt met hoogtepunten…

De derde symfonie van Gustav Mahler (1860-1911) is zo’n hoogtepunt.

In mei 2016 zong ik deel V uit deze symfonie met het vrouwenkoor van Collegium Vocale Gent en de Filharmonie onder leiding van Edo de Waart. Omdat we repeteerden in Antwerpen en het concert in De Singel plaatsvond logeerden koor en orkest bij deze concertzaal om de hoek. Een mooie gelegenheid om vrienden uit te nodigen, de beeldentuin in het park Middelheim te bezoeken en na het concert nog wat te eten op het terras van het Italiaans restaurant Brusketta. Alles bij elkaar een onvergetelijke zintuigelijke belevenis!

Gustav Mahler nam voor zijn derde symfonie ‘de creatie van de complete wereld’ als onderwerp. Achtereenvolgens komen in zes delen verschillende oerkrachten tot klank. I. Pan erwacht, der Sommer marchiert ein, II. Was die Blume auf der Wiese erzählen, III. Was die Tiere im Walde erzählen, IV. Was mir der Mensch erzählt, V. Was mir die Engel erzählen, VI. Was mir die Liebe erzählt.
De symfonie duurt bijna twee uur en daarmee Mahlers’ langste symfonie.

In 1896 voltooide Mahler de symfonie en dirigeerde hem in 1903 in het Concertgebouw, waarover hij aan zijn vrouw schreef: “De generale repetitie gisteren was heerlijk: 200 jongens van de school onder hun onderwijzers (zes man) brullen het ‘bim-bam’, en een fameus vrouwenkoor van 330 stemmen, -orkest prachtig! Veel beter dan in Krefeld. De violen even mooi als in Wenen. De medewerkenden houden niet op te applaudisseren en tekenen van instemming te geven.”

Ik zie uit naar de komende concerten op 14, 15 september 20:15 uur en 17 september 14:15 uur in het Concertgebouw Amsterdam.

Uitvoerenden
Het koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Klaus Mäkelä
Jennifer Johnston – alt
Vrouwenkoor Laurens Symfonisch
Nationaal Kinderkoor

Afbeelding
Portret van Gustav Mahler, Emil Orlik, 1902
Ets/droge naald/roulette/plaattoon op papier
293 x 199 mm
Rijksmuseum Amsterdam

Citaat Mahler uit: Brieven van beroemde componisten.
Verzameld en ingeleid door Marius van Monnikendam.
4e druk 1982, uitgeverij Tor, Amsterdam

Achtung, Aufnahme!!

door

Een bijzondere Highlight uit 2005 is op CD gezet.
 Het betreft een live opname van de NPO in het Concertgebouw Amsterdam. De Ebony Band, Cappella Amsterdam en diverse solisten staan onder leiding van de onlangs overleden musicus Werner Herbers (1940-2023).

Werner Herbers heeft zijn leven lang werken van ‘vergeten’ interbellum-componisten ontdekt, gearchiveerd, uitgevoerd en opgenomen. Achtung, Aufnahme!! is het laatste album.

Het is bijzonder om deze opname terug te zien en te horen. Mijn rol is die van de secretaresse die stipt alle aanwijzingen van de regisseur noteert. De zorgvuldige aandacht die besteed is aan de kleding en de kapsels uit de stijlperiode maken het ‘plaatje’ compleet.

We voerden nog twee andere stukken uit in de matinee op 26 maart 2005. Deze staan ook op de onlangs uitgebrachte
CD.

Op YouTube is de live registratie van de opera “Achtung, Aufnahme!” opus 25 (1930) van Wilhelm Grosz (1894-1939) te zien. U hoort en ziet de Ebony Band o.l.v. Werner Herbers en een jeugdig Cappella Amsterdam.
Rolverdeling solisten: Der Regisseur – Romain Bischoff, Die Schauspielerin – Lilia Milek, Der Schauspieler – Mattijs van der Woerd, Der Studen – André Post, Der Pianist – Dirk Laplasse,
Amsterdam, Concertgebouw, 26 Maart 2005, NPO opname.


CD afbeelding

Channel Classics CCS 46823 • 69′
• 
Live-opname: 26 maart 2005, Concertgebouw, Amsterdam (Grosz); 23 nov.1999, Paradiso, Amsterdam (Goehr); 19 febr. 2002, Paradiso, Amsterdam (Seiber).

Je tuin onderhouden!

door

Begin 2023 gaf ik les aan 6 talentvolle zangeressen in De Tuin van de Nationale Koren.

De Tuin is een echte speeltuin voor jonge zangers waarin ze kunnen uitzoeken waar hun muzikale ambities naartoe bewegen, naast het werk dat ze al doen in- of buiten de muziek.

De toegang tot De Tuin loopt via audities. Zangers die belangstelling hebben voor het tweejarig ontwikkeltraject schrijven een aanbeveling, formuleren een vraag en presenteren zich met de muziek die ze voorbereid hebben. Aansluitend volgt er een korte werksessie met de auditie-commissie. Deze kan gaan over fysieke beweging, uitdaging tot spel of zangtechnische aanwijzingen. Uitgangspunt is een uitnodigende, vrije en veilige situatie voor de zanger om zich te laten horen en zien.

Dit uitgangspunt is ook de harmonische basis voor de zangers in De Tuin om onderling samen te werken, elkaar te stimuleren en aan te moedigen. Het is bovendien gezonde grond voor de (muzikale) bloei buiten De Tuin.

Voor mij was het als musicus en zangpedagoog inspirerend om deze 6 talentvolle zangers te coachen en (zang)les te geven; Om vanuit mijn expertise kennis en ervaring te delen.

In de lessen hebben we samen gekeken naar wat hen uitdaagt, waar hun kwaliteiten liggen en hun passie. Zodat de les niet op zichzelf staat maar juist aansluit bij de vraag van de student. We hebben zangtechnisch en muzikaal gewerkt. Aandacht gegeven aan houding, fysieke gewaarwordingen, en de ruimte in en om je heen. Het innerlijk oor te luisteren gelegd bij het leidinggevende hart. Tenslotte ook stilgestaan bij de vraag hoe je minder kritisch op jezelf kan zijn, of wat er nodig is om bij jezelf te blijven als musiceren je werk is. En natuurlijk kregen de componisten Bach en Händel het hoogste woord.

De Tuin is een natuurlijke onderneming!

#nieuwsgierig: hoe onderhoud jij jouw eigen tuin?

Bachfest———–Leipzig 2023

door

Ik verheug me heel erg op een gevarieerde muzikale week: van 6-12 juni 2023 bezoek ik het Bachfest in Leipzig. Als uitvoerend kunstenaar zing ik in het Amsterdam Baroque Choir o.l.v. Ton Koopman op 11 juni vier prachtige Bach-cantates in de beroemde Thomaskirche.

Wanneer ik niet zelf repeteer of optreed bezoek ik, samen met mijn meereizende vriendin Nynke en haar echtgenoot, verschillende concerten, waaronder 
een optreden van Collegium Vocale Gent, dat eveneens een aantal Bach-cantates ten gehore zal brengen. Daarnaast een uitvoering van de Goldbergvariaties, Vioolsonates met Cembalo en een concert door La Petite Écurie. Zij voeren composities (en/of bewerkingen) uit voor hobo-ensemble en slagwerk.

Uiteraard gebruiken we de tijd tussen repetities, uitvoeringen of concertbezoek om wandelingen in- en om de stad te maken, koffie te drinken bij Café Kandler, en het GRASSI Museum für Angewandte Kunst te bezoeken.

#opstapmetbach

Johann Sebastian Bach:
Christ lag in Todesbanden BWV 4
Erfreuet euch, ihr Herzen BWV 66
Wer da gläubet und getauft wird BWV 37
Du Hirte Israel, höre BWV 104

Amsterdam Baroque Orchestra & Choir
Ton Koopman – muzikale leiding
Elizabeth Breuer – sopraan
Maarten Engeltjes – countertenor
Tilman Lichdi- tenor
Klaus Mertens – bas

¡La otra Cuba!

door

Al sinds zijn jeugd heeft componist//dirigent Leonard Evers een grote passie voor de ritmes, de muziek en de dans uit Cuba. Vanuit die passie creëert hij deze maand in samenwerking met Cappella Amsterdam een meeslepend programma dat uitvoerenden en publiek in een swingend geheel tot elkaar brengt. De muziek bevat onder andere elementen uit de culturen van slaven, kolonisten en gastarbeiders uit Afrika, Spanje, Amerika en China.

Dit verrassende programma vormt het tweede deel van een drieluik. Vorig jaar brachten we ‘Al Bahr’, dit jaar is het thema ‘Cuba’. Ik ben nieuwsgierig naar de muziek en invulling van ‘Aleppo’ dat in het aankomende seizoen, april 2024, op het programma staat.

Speciaal aan dit Cubaans-Nederlandse feest is de toevoeging van de Yoruba zang door Martha Galarraga, de danser Pedro Ricardo Henry die verschillende Osun (godheden) uitbeeldt en de opzwepende ritmes van de percussiegroep Grupo AKE batá. Gecombineerd met de zangkunst en klank van Cappella Amsterdam is het resultaat een bijzonder en kleurrijk geheel.

Cappella Amsterdam
Leonard Evers – dirigent
Martha Galarraga – zang
Pedro Ricardo Henry – dans
Grupo AKE batá – percussie
Kenza Koutchoukali – eindregisseur
Floriaan Ganzevoort – lichtontwerp
Arien de Vries – kostuumontwerper

19 mei Muziekgebouw aan ’t IJ
20 mei De Vereeniging, Nijmegen
21 mei Grote Kerk, Alkmaar
26 mei PHIL, Haarlem
28 mei Amare, Den Haag

Foto highlight:
Pedro Ricardo Henry, Grupo AKE ¡La otra Cuba! Cappella Amsterdam
Fotograaf: Veerle Bastiaanssen

Gustav Mahler, Symfonie nr. 2 “Auferstehung”

door

Herdenkingsconcert 2023

Deze overweldigende muziek van Gustav Mahler zong ik in 2012 met Collegium Vocale Gent en het Rotterdams Philharmonisch Orkest o.l.v. Yannick Nézet-Séguin. In 2013 zong ik deze Symfonie opnieuw met het Nederlands Kamerkoor, het Groot Omroepkoor en het Concertgebouw Orkest o.l.v. Mariss Jansons, die na afloop benoemd werd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

Nu, in mei 2023, ben ik in de wederopstanding opnieuw van de partij en heeft de chefdirigent van het Rotterdams Philharmonisch Orkest Lahav Shani de muzikale leiding. We herdenken bij deze gelegenheid dat het 83 jaar geleden is dat de stad Rotterdam gebombardeerd werd en daarna weer is opgebouwd.

Het monumentale stuk over de mens in nood, de dood, verlossing en wederopstanding is prachtig. In het vierde deel wordt de rode roos aangeroepen, een middeleeuws symbool voor Maria. Het moment in deel vijf, waarop het koor -de schare die niemand tellen kan- voor het eerst inzet is bijzonder indrukwekkend.

“Mit Flügeln die ich mir errungen werde ich entschweben.
Sterben werd’ ich um zu leben!” 
(Friedrich Gottlieb Klopstock)

Uitvoerenden
Lahav Shani – dirigent
Rotterdams Philharmonisch Orkest
Chen Reiss – sopraan
Anna Larsson – mezzo sopraan
Laurens Symfonisch – koor

Data
11 & 12 mei 20:15 uur | De Doelen Rotterdam
13 mei 19:00 uur | Konzerthaus Dortmund
14 mei 14:15 uur | De Doelen Rotterdam
16 mei 20:15 uur | Het Concertgebouw Amsterdam
17 mei 20:15 uur | Muziekgebouw Frits Philips Eindhoven

Foto: Arjan Roos, oktober 2020

Johannes Brahms, Ein deutsches Requiem

door

Een menselijk Requiem

De aanleiding tot de compositie van deze dodenmis was het overlijden van Brahms’ moeder in 1865. Hij was daardoor zeer getroffen. Zijn grote verdriet resulteerde in het componeren van dit requiem op basis van Bijbelteksten uit het Oude- en Nieuwe Testament. Dit requiem is menselijk; het is niet gericht op de angst voor het laatste oordeel maar biedt troost voor de nabestaanden en vertrouwen op de opstanding.

“Study Bach. There you will find everything.”
(Johannes Brahms)

#ziedemens

Datum
Vrijdag 5 mei 20:15 uur | Amare Den Haag
Zondag 7 mei 14:15 uur | Amare Den Haag

Programma
Sibelius – Symfonie nr. 7
Brahms – Ein deutsches Requiem

Uitvoerenden
Anja Bihlmaier– dirigent wordt wegens ziekte vervangen door Lawrence Renes
Katrien Baerts – sopraan
Raoul Steffani – bariton
Cappella Amsterdam
Residentie Orkest

Afbeelding:
Portret van Johannes Brahms
RP-F-F01187-BE
Anonymus 1905-1906
Papier, Collortype
82mm x 45 mm
Rijksmuseum Amsterdam

PUNT

door

Vleugels uitslaan, wind in de veren, op een punt zijn…

Tijdens mijn wandelingen speel ik regelmatig met gedachten over zanglessen, leerprocessen, coaching, creativiteit en kunstenaarschap. De cadans van de voeten geeft mijn hoofd rust. Toevallige ontmoetingen en inzichten komen vaak dán op mijn pad; op het moment van ‘het niet weten’ en ‘het hoe nu verder’. Dit zijn de uitgangspunten in een leerproces

Elke leergang kent een punt op de horizon. Eenmaal daar aangekomen blijkt het zelden een eindpunt. Het tussentijdse resultaat is een tijdelijke uitkomst én een nieuw vertrekpunt. Als je daar nieuwsgierig tijd en aandacht aan geeft is er weer een punt op de horizon. Het proces herhaalt zich.

Rutger Kopland verwoordt dat zacht en opmerkzaam.

Verder III

Op het punt nu van verder te gaan
en niet weten hoe, niet weten

van het geritsel, de geuren, het duister
onder de bomen, het geschreeuw
in de verte, de verdwijnende
sporen, van niets weten
wat het betekent.

Uit: Geluk is gevaarlijk.
Een keuze uit de gedichten
1999, Rainbow Pocketboeken

#Nieuwsgierig: heb jij een punt?

#eenpuntopdehorizon #aandachtspunt #puntjeterug #eenpuntzetten #startpunt #beginpunt #speerpunt #standpunt #puntdicht #eindpunt #uitzichtpunt #puntsgewijs #mispunt #kookpunt #vriespunt #dooipunt #dauwpunt #snijpunt #rustpunt #oogpunt #mikpunt #middelpunt #ijkpunt #lichtpunt #zwaartepunt #vertrekpunt #brandpunt #stiltepunt #agendapunt

Amarilli mia bella

door

De aria Amarilli mia bella gecomponeerd door Giulio Caccini komt regelmatig in de zanglessen langs. Het liefdeslied is een mooi voorbeeld van spreken op een muzikale toon. Een zintuiglijke en kleurrijke vertelling.

Vorig jaar kreeg ik een verrassend cadeau. ‘Zet deze bol in een stevige pot, hij komt vanzelf op’ was het advies. Het cadeau bevatte een geheim; onverwacht was er groen, richtte het zich op, ontvouwde zich een rood. Dit was nog niet eerder gezien!

Dit groeien en bloeien doet mij denken aan een leerproces in de zone van de naaste ontwikkeling. Het kent een eigen tijd. Muzikaliteit en techniek groeien als je er ‘niet bij stilstaat’. Je bent nieuwsgierig en het ontplooit zichzelf. Het hart opent zich.

#nieuwsgierig naar jouw bloeiwijze?

 Amarilli, mijn schoone,
gelooft ghy dat de liefd’ die’k u betoone,
niet in mijn hert zou woone,
geloof het vrij, en vreest ghy onderwylen,
neem een van dees’ myn pijlen,
open dees’ borste,
ghy vint in’t hert geschreven:
Amarilli, mijn leven.

Le VIIième Livre des Chansons—
Amsterdam—P.Matthijs/J.Jansen—1644

De naam Amaryllis komt uit de Griekse mythologie. 

Amaryllis was een verlegen meisje dat verliefd werd op de herder Alteo. Alteo was zo sterk als Hercules en zo mooi als Apollo. Alteo had echter enkel oog voor bloemen en niet voor de mooie Amaryllis. Zijn diepste wens was een bloem te zien die niemand anders ooit had gezien.

Ten einde raad consulteerde Amaryllis het orakel van Delphi. Die gaf haar een gouden pijl en volgende raad: Amaryllis moest elke nacht in maagdelijk wit gekleed voor Alteo’s deur een liefdesspreuk opzeggen. Terwijl ze dit deed moest ze haar hart doorboren met de gouden pijl. Dit moest ze blijven herhalen tot er iets zou gebeuren.

Nacht na nacht vloeide het bloed van het verliefde meisje over de grond voor Alteo’s huis.

De 30e nacht ontsproot er een vuurrode bloem uit het bloed van de mooie Amaryllis. Amaryllis riep Alteo en toonde hem de bloem. De bloem die niemand anders ooit had gezien. Eindelijk beantwoordde de herder Amaryllis liefde. 

 

 

Gastlessen in De Tuin van de Nationale Koren

door

Op 11 en 18 januari 2023 was ik gastdocent in De Tuin van Vocaal Talent Nederland. De Tuin is een creatieve plek voor jonge zangers (rond 20 jaar) uit de Nationale Koren die zichzelf graag verder willen ontwikkelen.

Op beide dagen coachte ik de 6 gevorderde zangeressen die de komende twee jaar in De Tuin samenwerken en studeren. We hebben muzikaal en zangtechnisch gewerkt aan aria’s en duetten van W.A. Mozart en G.F. Händel. Nieuwsgierige en kritische vragen kregen ruime aandacht en door middel van sensorische stimulaties werd de muziek steeds meer vanzelfsprekend. Op 8 februari 2023 presenteren ze dit Händel/Mozart project in het Eemklooster in Amersfoort.

Wát fijne, energieke samenwerking met de 6 jonge vrouwen en hun vaste vocal coach Irene Verburg.

Nieuws!
Zondag 22 januari 2023 werd na een stralend optreden in het TV programma Podium Klassiek, bekend gemaakt dat het Nationaal Vrouwen Jeugdkoor onder leiding van Wilma ten Wolde de Concertgebouw Young Talent Award heeft gekregen. Op 18 april aanstaande wordt de prijs uitgereikt.

#groeienenbloeien

#jeeigentuintjeonderhouden

Afbeelding:
Blanche Hoschedé-Monet
Le Jardin de Claude Monet à Giverny
en 1927
olieverf op doek
afmeting 76,2 x 95,3 cm
© RMN-Grand Palais (Musée d’Orsay) / Martine Beck-Coppola